di *Ievte

griner akvaryum 4: Di *Ievte

Fun tsefalene leymike nestn, fun kratn-fentsterlekh un tseboygene tirn tsien zikh tsum zunfargang brenendike *sheymes - kinder mit oysgeshtrekte hentlekh - vi di zun volt zey geboyrn oyfn shulhoyf un atsind flatern zey tsurik tsu zeyer mamen.
Az di zun bahalt ire kinder hinter a volkn, lozn zey iber zeyere shvartse trern - durkhgeglite sazhe - oyf der galerye fun der shtotshul.
Di tsvey-gorndike galerye, derhoybn in a piramid iber hengendike ruinen fun geslekh un zavulkes, iz nit di zelbike vi zi hot oysgezen *tomed.
Atsind iz farvandlt di galerye in an odler iber an odler!
Der eybershter odler, vos hot a kop fun a *khaye un a bloe brust tsvishn purpurne fligl, vi a kval tsvishn royzn, iz ayngebisn mit di negl fun zayne fir brondzene fis inem untershtn.
Un der untershter odler, vos zayn kop iz vi der kop bay a *malekh, mit a blishtshendiker shlang arum haldz, un zayne fligl - tsvey kegniberdike feldzn iber an opgrunt - shteyt a geboygener iber der shtotshul. Zayne tsen fis - kolones oysgehakt fun zalts - vaklen zikh unter di shvere fligl.
Oybn, bay di brondzene fis funem eybershtn odler, oyf dem hintergrunt fun zayn bloer brust, ze ikh a bahaltn mentshele.
- Mentshele, ver bistu?
- kh'bin der moler yankl sher, der moler fun di geslekh...

In zayn griner, sametener marinarke shteyt er antkegn a layvnt. Di marinarke hot er a mol ayngehandlt in Pariz. Eyntsik iz zi geven in undzer shtot. Mentshn flegn zikh opshteln in gas un bavundern ir sheynkayt. Mit a groysn meshenem hekl hot er zi farshpilyet bay zayn gorgl. Ire falbn hobn zikh geminyet vi di federn fun a pave. Zi hot farmogt a tsendlik farsheydene keshenes ful mit pendzlen, blayers un bloknotn.
Itster hengt oyf im di marinarke a geshvolene, badekt mit shiml, glaykh nit keyn mentsh nor a hon volt zi getrogn. Un der pendzl, vos er halt in zayne tseyn, zet oys vi a *khalef.
Di kasoke, vaserdike oygn zenen oysgepuklt biz iber der noz un tsvey briderlekhe trern shlisn zey tsuzamen. Er kukt, der moler, do oyf di tsekrimte geslekh, do oyfn layvnt, un gleybt nit zayne oygn. Zint er bahalt zikh oyf der galerye zet er haynt tsum ershtn mol vi zayn velt hot zikh gebitn.
ver hot antkegn aroysgeblozn a kloyster? Un do, vu di kaylershe yatke, vi kumt der ratush?
ver hot ongetsundn di lamternes oyfn toytn shulhoyf?
Nakhsol, tatenyu, kumt *skile dem *Goens kloyz? Un *halemay kumt *sreyfe dem beymele oyfn toyer?
Bloyz di rinshtokn hobn zikh nit gebitn.
zey oykh! Glantsn fun blut...
yankl sher vil farshmirn dem layvnt. vu iz der *emes, in im tsi in droysn?
Un *efsher iz gor shuldik zayn palitre, ha? Er hot a mol gezen a fidele in di hent fun a mayster. In mitn shpiln - oy, farloyrn di klangen. *Oylem shtoynt un halt in shtoynen. Der mayster iz bleykh, vi der shtoyb fun kolofonye unter di strunes. Nor bald leygt er tsu zayn oyer un zogt: *khoshever *oylem, s'fidele hot okersht oysgehoykht di *neshome. Ikh bet zikh oyfshteln un opgebn *koved...

Er leygt tsu zayn oyer tsu der palitre. Zi lebt, zi lebt. Henglekh sazhe, fun di brenendike *sheymes, faln oyf zayne hor, faln oyfn layvnt.
Atsind git er a khap fun di tseyn dem pendzl. Der pendzl, glaykh in im volt arayn der hunger funem kinstler, shlingt un shlingt farbn. Es farshvindn oyfn layvnt di flekn shney. Fun der yunger, frisher, vesnediker erd blit aroys alts *boyleter a *zkeyne.

Azoy hot zi oysgezen, di akhtsik-yerike. Ot lebt zi vider, lebt vider! A shvartse *shabesdike kleyd mit krishtolene knepelekh. Di hor vays, blendik vays, vi farfroyrene milkh. Dos *ponim - a knoyl zilberne kneytshn. In zey tsaplen frilingdike ritshkes. Plyu, plyu. In di ritshkes tantst di zun. varft hezelekh in kalte bagnetn. Un di *zkeyne, a kapetshke geboygn, trogt barantshik a blond meydele - -
Hinter der *zkeyne - *penimer, *penimer. A koymen mit a gekoyletn haldz. Oyf eyn kni bukt zikh in der luftn a fentster. Un der toyer ibern gesl, unter velkhn es bavegt zikh di *zkeyne, iz mit a shvartsn shpalt.
yankl sher makht a shpan ahinter. Ye, azoy hot zi oysgezen, di akhtsik-yerike, es felt bloys... ha, vos felt?
zayne vaserdike oygn vern oysgepuklt mer. Gisn zikh iber oyf der palitre. A nase flemldike rozkayt badekt zayn *ponim.
Di *zkeyne iz gegangen... mit a *shel-rosh oyfn shtern... Dem *shel-rosh hot zi oyfgehoybn fun dr'erd, fun rinshtok...
- yankl, bist a moler, mol dem *shel-rosh!

Er tunkt dem pendzl in di gefalene trern, in a shpritsl royt; un di *zkeyne, mit der blonder meydele barantshik, shpant shoyn untern tseshpoltenem toyer, tsvishn bagnetn, mit a kleyn shtibele oyfn shtern, vu es voynt got.

- Di *Ievte, azoy vet heysn dos bild...

s'derlangt a tsiter di galerye. Beyde odlers gibn zikh a heyb. tsvey por shturemdike fligl. tsuzamen mitn moler yankl sher, tsuzamen mit der *Ievte, tsuzamen mitn kniendikn fentster, mitn gesl, antrinen di odlers in a blitsndikn volkn.

 [5]  Di letste fun ale blinde
tsurik griner akvaryum